Articles
Brokeback Mountain, Núi Gãy và một cái nhìn liền lạc hơn về thế giới song song
February 21st, 2006 athospkBình luận*tặng B., nhân coi trailer của [film]Brokeback Mountain[/film], một truyện ngắn được dựng thành phim bởi đạo diễn Lý An.
Hôm nay thức giấc thấy lòng thanh thản lạ. Một ngày mùa thu có nắng vàng ấm áp và sự đủ đầy của lương thực và niềm tin. Tôi ngồi trong nhà ăn, là một nhà thờ cổ, ngồi trong vũng nắng vàng lọc qua kính màu, nghĩ đến tu viện trưởng Suger và lux nova (nguồn sáng mới) của ông khi ông khởi đầu công trình lắp kính màu vào tất cả các nhà thờ gothic ở Pháp để tôn vinh ánh sáng Đấng cứu thế (hờ, đang ôn thi cùng chủ đề nên suy nghĩ mới “hướng thiện” thế) miệng nhồm nhoàm bánh mì còn mắt thì ngấu nghiến tập truyện trước mặt, [film]Brokeback Mountain[/film]. Hình như tôi đang được soi sáng…
Bỗng giật mình bắt gặp một thằng châu Á đang liếc mình. Dưới “nguồn sáng mới” trông hắn dễ thương một cách kì lạ, và quan trọng nhất, giống B. một cách kì lạ. Nghĩ đến B. là nghĩ đến toàn bộ những mùa hè của tôi từ hồi trung học đến tận bây giờ, những mùa hè hắn đều có mặt cạnh tôi. Hè năm nhất ĐH, tôi và hắn lại về VN, lại đi chơi bời với nhau. Bù khú. Nhảm nhí. Vô thưởng vô phạt. Một bữa, hắn nói, đang điên lên vì một đứa, mặc dù đã chính thức hẹn hò nhau, bạn í vẫn tiếp tục “đi chơi tối, sáng về sớm” Tôi bình luận: “Pháp mà!” Hai đứa cười sằng sặc. 7 tiếng và rất nhiều đồ ăn thức uống sau, hắn vẫn còn lải nhải về chuyện quá thoải mái của bồ mình. Tôi bắt đầu lấy làm lạ và khó xử. B. không thuộc loại nói năng vô duyên, bất biết điều và đáng chán như thường thấy ở những “trai đẹp” khác. Tôi cũng chưa hề nghe hắn nát tim vì ai cả. Đang “gợi ý” gì chăng, hah! Tôi vẫn tế nhị không hỏi, con ranh ăn ốc sên không phát âm chữ “h” kia mặt mũi người ngợm thế nào… Cho đến khi B. không dùng đại từ phiếm chỉ vô tính của tiếng Việt nữa … Thì ra trong cái thứ ngôn ngữ mới, có chia giống, mọi thứ đều rõ ràng đến trần trụi!
Tôi không sặc, tôi cũng không hề ngạc nhiên… Chỉ là, vào lúc 1giờ 48 phút khuya một ngày mùa hạ, trong góc khuất một quán trên đường Đồng Khởi, dường như B. đã chọn cho tôi chỗ ngồi có vũng nắng vàng lọc qua kính màu. Mọi việc, khi có dịp chắp nối lại, đều trở nên mạch lạc một cách kì lạ, và năng lượng giải toả từ sự đính chính ấy mạnh đến mức nó đánh bật tôi khỏi vũ trụ quan mà trong đấy, bấy lâu tôi vẫn xoay tròn theo quỹ đạo thói quen. Và những mùa hè sau đó là những chuyến phiêu lưu đầy kỳ thú và bất tận vào thế giới song song mà tôi được B. kéo phăng vào, buổi tối hôm ấy.
Tôi vẫn bình thản gặm bánh mì tiếp trong nhà ăn là một nhà thờ cổ, trong vũng nắng vàng lọc qua kính màu. Tên người châu Á, hắn quay sang bắt chuyện, và tôi vui vẻ trả lời. “Giày đẹp ghê!” Tôi liếc xuống chân hắn và buộc miệng khen. Có thể hắn là người của thế giới song song, có thể không, quan trọng gì? Từ trước giờ tính tôi vẫn thế, hơn nữa có một người bạn thân như B., lại càng tinh ý hơn. Có thể bạn nói tôi “đúng đắn về mặt chính trị”, như thuật ngữ người ta dùng ở cái nước đa chủng đa sắc này, có nghĩa là không phân biệt, không kì thị, luôn bao gồm tất cả mọi thành phần đại diện của xã hội… Nhưng kỳ thực, đối với tôi, tình cảm đó rất tự nhiên và hoàn toàn không dính dáng gì đến nhận thức chính trị tuềnh toàng của tôi cả!
Chỉ là một ám ảnh. Rất riêng tư.
Ám ảnh đó cũng nằm trong vũng nắng, ngay trước mắt tôi: trang truyện Brokeback Mountain, trong Close Range, tập truyện ngắn đoạt giải của nhà văn nữ người Mỹ Annie Proulx, viết khoảng những năm 1970.
Brokeback Mountain kể về hai chàng cao bồi chăn gia súc, Jack Twist và Ennis del Mar, tình cờ làm việc chung với nhau một mùa hè nọ trong thung lũng của Brokeback Mountain. Đàn thú ngoan ngoãn rùng rùng tràn kín tầm mắt, sườn đồi thoai thoải trải dài rợn ngợp đến vô tận, đỉnh núi những đêm có trăng và mây tán thành từng quệt vơ vẩn, đẹp và cô đơn đến hoang mang… Trong những trường đoạn của đam mê, họ quấn lấy nhau… Rồi công việc cũng hết, hai người trôi dạt đi đôi ngả. Jack xuống Texas, có vợ, có con, cũng lông bông với nghề giữ gia súc. Ennis ngược lên mạng bắc, cũng thư thả với gia đình mới. 4 năm sau Ennis nhận được một tấm bưu thiếp. Từ Texas. “Bạn câu cá.” Thế là những buổi đi câu dài ngày bất thường mỗi năm. Thế là những cuộc cãi vã chuyện chồng vợ. Tất nhiên, giữa Jack và Ennis cũng chả suôn sẻ gì. Trong khi Jack tự do như gió hoang, Ennis lại có phần e ngại… Trong khi Jack muốn hai anh em bỏ nhà bỏ cửa bỏ vợ con, cùng nhau lên non xuống bể sống đời tự tại, Ennis lại không muôn đánh đổi một điều gì… Nhưng những lời sục sệt phương ngữ miền Nam từ một người thô lậu như Ennis nói lên tất cả : « Trước giờ em cũng chỉ có mỗi mình anh » Cứ thế, họ bồn chổn đợi ngày đi câu, cứ thế họ cuồng nhiệt vồ vập lấy những phút giây tội lỗi… Rồi chuyện gì phải xảy ra cũng đã xảy ra.
Chuyện kết thúc đúng thời điểm nó mở đầu: một sáng trời gió trong lành, một Ennis già, mệt mỏi, sống một mình trong một cái nhà lưu động giữa núi đồi. Ông mơ về người bạn của mình. Có khi ông thức dậy trong muộn phiền về những ngày hè đã phôi pha, có khi trong hoan lạc phóng phiếm. Có khi gối ướt, có khi chăn…
Những bóng ma kỳ thị rồi cũng tan theo gió băng qua triền đồi Brokeback, nhưng nó cũng mang đi mất rất nhiều…
Tôi sững sờ bắt gặp đoạn trailer phim Brokeback Mountain một ngày nọ. Thì ra người ta đang chuyển thế năm mươi mấy trang truyện đầy ám ảnh này này thành một tác phẩm Hollywood, với Heath Ledger vào vai Ennis và Jake Gyllenhaal vào vai Jack Twist và Lý An làm đạo diên, định ra mắt vào một ngày tháng mười hai của năm nay. Những đoạn clip không liền lạc trên nền nhạc violon là chủ đạo, dài mêng mang như những thiên anh hùng ca, chen vào là những nút thắt truyện quan trọng trên nền ghitar dây sắc lạnh và chậm rãi đến dửng dưng. Những câu thoại quen thuộc: “Ước gì anh có thể chấm dứt được với chú!” , “Hai thằng chúng mày biết làm gì với thời gian rảnh trên núi quá nhỉ?” “Bạn đánh cá thôi sao?”… đến những hình ảnh thênh thang, đồi cỏ ngút ngàn, đàn gia súc rùng rùng di chuyển. Vẫn cái cảm giác tắt nghẹn khi nhìn thấy Ennis run rẩy cầm lên cái áo cũ lem luốc của Jack, thấy lồng trong đó là cái áo tưởng đã mất của mình, hai cái tay áo tròng vào nhau, nhìn bề ngoài như là một. Anh ôm lấy. Và khóc.
Ám ảnh riêng tư của tôi là cái đẹp tang tóc của tình yêu cùng phái. Đối với tôi, đẹp hàm chứa trong đó một sự huỷ diệt. Cái đẹp phồn thực sung mãn để sinh hoa kết quả chỉ là một an ủi lớn của loài người dành cho nhau. Đúng hơn, đó là hi vọng. Hi vọng, theo tôi tưởng tượng, là một bà tròn trịa, duyên dáng, hông rộng, mặt hồng hào, xởi lởi và phóng khoáng ban phát cho mọi người xung quanh tiếng cười, sự ấm áp và tin yêu. (Do vậy, chắc là không có khái niệm “hi vọng mong manh” đối với tôi) Hi vọng có thể đẹp. Nhưng đẹp thì không nhất thiết phải là hi vọng. Đẹp là một thiếu nữ gầy gò, xanh xao, khắc nghiệt nhưng tao nhã, ích kỉ và quyến rũ chết người. Đẹp là hoa anh đào, sự thăng hoa cũng là sự tàn lụi. Đẹp là không lối thoát, là tắt lịm trong chính những bộc phát siêu hình của bản ngã đầy mâu thuẫn. Đẹp cũng là cái tình cuồng nhiệt nhưng vô sinh, vô luân hồi. Tôi nhìn thấy cái đẹp tang tóc ấy trong Brokeback Mountain, trong B., trong những người bạn của tôi, và tôi bị ám ảnh bởi nó.
Tác giả Annie Proulx dường như cũng chia sẻ một chút gì tuyệt vọng đó qua cách đặt tên nhân vật. Tại sao lại là Jack Twist, tại sao lại là Ennis del Mar. “Jack” là tên thân mật của “John”, một tên nam thuần tuý, nhiều khi mang tính chỉ định phái tính hơn là một nghĩa nào đó, dạng như Tí hay Tèo của người Việt mình. (coi bài Ông bà Smith, giải thích tên: John Smith và Jane Smith) “Jack” cũng là một trong những từ lóng chỉ sinh thực khí của người nam. Tương tự như vậy, Ennis không chỉ đơn thuần là một tên NGHE có vẻ Tây Ban Nha mà còn NHÌN giống một từ khác trong tiếng Anh nghĩa tương tự như “jack”… Tại sao lại là Twist, “cong, sai lầm” để liên tưởng đến “straight”, thẳng, khi người ta thường dùng “straight” trong phạm trù đối ngẫu “straight/gay” Tại sao lại là del Mar, “mar”, “một tì vết, một lỗi lầm” trong tiếng Anh. Phải chăng tác giả đang mượn cái nhìn khe khắc của xã hội lên những người “có tì vết” như Jack và Ennis, phải chăng tác giả muốn lên án cái xã hội hoàn toàn “sai lầm” khi nhìn nhận đối xử họ… Phim chưa công chiếu, nên thú thật tôi cũng không biết nói gì hơn. Nhưng đoạn phim quảng cáo thì quả thật, đẹp trên cả sức tưởng tượng! Tôi không nghĩ phim sẽ dở hơn truyện. Ngày nay người ta xem nghe nhiều chứ ít đọc hẳn, thẩm mỹ lại càng tinh tế hơn, vô hình chung thị trường dành cho số người này phải thích ứng , và tôi tin ở Hollywood!
Phần tôi, tôi thấy [film]Brokeback Mountain[/film] với câu chuyện bi thảm của nó hoàn toàn không phải là lý do để tôi thương hơn B. và những người bạn khác. Tôi chỉ thấy họ thật đẹp. Họ không thuộc về thế giới này… Dường như họ đã tạo dựng được một thế giới khác cho chính mình, với những triết lý riêng, những lề luật riêng. Một thế giới song song.
Và đôi lúc, vào những ngày mùa thu có nắng vàng ấm áp và sự đủ đầy của niềm tin, tôi lại được ngồi vào vũng nắng vàng lọc qua kiếng màu, để được soi sáng, và có thể nhìn thấu đến thế giới song song đó.
Xin xem trailer tại http://www.apple.com/trailers/focus_features/brokeback_mountain.html
Phim của Lý An, do [cast]Heath Ledger[/cast] và [cast]Jake Gyllenhaal[/cast] thủ vai chính, ra mắt ngày 09/12/2005, dán nhãn R.
bạn muốn làm bạn với người giống NHư Ennis ko, là tôi đấy??
Đọc bài viết này khi đang nghe bài “Only for love” của phim Dạ Yến mà lòng mình thật sự xúc động. Cái xúc động của một người tìm được một tâm hồn đồng điệu. Cám ơn bạn thật nhiều. Mình là một người thuận tay trái.
tui doc den 30 lan roi ma thay van hay, tui con trich ghi vao nhat ky
Một chút trần trụi, một chút âm nhạc, một chút im lặng làm cho diễn biến phim thật nhẹ nhàng, không nặng nề như các phim đồng tính khác nhưng nó lại cho ta các cảm xúc nhiều hơn, buộc ta phải suy nghĩ nhiều hơn về cái thế giới song song ấy! Phim dài 2 tiếng rưỡi mà trôi qua thật nhanh chóng để rồi để lại sau lưng nó một cái nhìn mới về những người đồng tính. Đây là lần đầu tiên b_c coi phim dài như vậy mà dán chặt mắt vào màn hình, thậm chí bi giờ đang thi học kỳ nữa chứ. Và chắc chắn đây sẽ không là lần cuối cùng coi phim này.
Thui, còn nhiều chiện nữa chắc mai ngồi thi cắn bút quá!!
Tôi không biết nói gì hơn nữa, các bạn đã nói giùm tôi những gì cần thiết. Nhưng các bạn ơi, các bạn chỉ là một phầm rất nhỏ của xã hội rông lớn hiểu cho người đồng tính mà thôi! Tôi biết hơn 70% đều có cái nhìn ác cảm với người như thế, dù học cũng biết yêu, đau khổ, đủ mọi cảm xúc với tình yêu mà ai cũng yêu cũng có, và người đồng tính cũng không dễ dãi, tôi đã biết nhiều người giữ trong lòng một nối tình đơn phương với một người cùng giới, vì họ không đồng ý yêu những ai mà họ không yêu. Tôi muốn kể các bạn nghe về câu chuyện bàn tay trái, hẳn trong chúng ta đã từng ít nhất một lần bắt gặp hình ảnh cô giáo phạt một bạn chỉ vì họ viết bằng tay trái ở cấp 1? Thì mỗi người sinh ra có những đặc tính khác nhau, có ngưới thuận tay phải thì cũng có người thuận tay trái(và con số người như thế là không ít). Ở đây chỉ là quan niệm cũ rích, bảo thủ và lạc hậu của xã hội mà thôi. Ngày xưa nhiều nhà tri thức tiên tiến đã tiến hành công cuộc giải phóng phụ nữ khỏi định kiến sai lầm, thì bây giờ, chúng ta, những người hiểu biết, cần cảm thông với nguời đồng tính và cho họ quyền được sống thật với trái tim của mình!
bài viết quá xúc động!!!
thực tế không phải không có những người trẻ kỳ thị đồng tính,mặc dù số này đang ngày càng ít đi…và tôi luôn hy vọng có điều gì thay đổi…Yêu thì vẫn là yêu nhưng chính vì định kiến xã hội quá khắc nghiệt nên vẫn còn rất nhiều gay không dám đánh đổi,bởi cái họ phải đổi không chỉ là danh dự của chính bản thân họ mà còn có danh dự gia đình,ảnh hưởng đến cha mẹ…nên tôi luôn hy vọng có điều gì thay đổi…tôi thích những phim như này,nó sẽ cho xã hội những cái nhìn đúng đắn hơn về tình yêu những người đồng tính…nếu xã hội không còn ánh nhìn dè bỉu,thì sẽ có thêm nhiều người hạnh phúc…
tôi nghĩ rằng(xét về góc độ một người không chuyên coi phim kiểu này như tui)đây là một bộ phim hay nói về giới đồng tính.nhưng thật sự
không bít vô tình hay cố ý)mỗi lần thấy mấy người đồng tính là tôi không dám đến gần.Trước khi đọc bài của chị athospk ,tôi vẫn nghĩ những người đt là những người bệnh hoạn.Xin hãy thông cảm cho tôi,nhưng vẫn phải công nhận rằng xã hội viêt nam còn nhận thức về điều đó là một điều mới mẻ,và,dù muốn nghe nhưng điều tốt đẹp về những người đồng tính thì hằng ngày,hằng giờ,tôi vẫn chỉ thấy dư luân đang nả súng về những người đt.tuy nhiên,qua bài này của chị athospk,hi vọng tôi sẽ có cái nhìn rộng lượng hơn về những người đt chăng?
Một tuần liền sau khi đọc Beijing Story, dù không có nguyên tác vẫn bị ám ảnh như ánh mắt nhân vật đó theo sau mình, không thể nói hết những bất ngờ khi đọc review này. Như một sự giải thoát trong cái mắc mứu của chính mình. Như thấy cuộc đời rộng thêm một tí, đa chiều thêm một ít. Cảm ơn athospk, vì tất cả những điều cô đã bộc lộ trong bài viết này. Nói thế nào nhỉ ” Hình như tôi đang được soi sáng ”
trùi, film này 12/9/2005 ra mà young_gun coi được gùi hẻ
from uno on Oct 16, 2005 20:44:00
from thien_thach_lua36 on Oct 18, 2005 05:09:31
Chời bug
, nhảy bài tán loạn hehe
” Love is a force of Nature ”
( BrokenBack Mountain Movies )
trời ơi bài viết này hay wá, cảm động wá chừng,người viết bài này chắc chắn là một người rất “cool” tại tui là thanh viên mới wá,lại chẳng biết gì nên ko dc gặp ban athospk,chắc phải đi kiếm gấp sách này để đọc hihiihh,
còn bản thân tôi chẳng thấy có gì phải thương hại hay dè bỉu người đồng tính cả.tôi thậm chí đã gặp những người đồng tính khiến tôi phải ngưỡng mộ.một anh chàng đồng tính tôi đã từng biết có thể được mô tả như sau “nhạy cảm,rất nghệ sĩ,hài hước,và quyến rủ” đồng tính theo tôi chỉ là một style mà ở đó người ta có nhu cầu tình cảm khác các style khác.vấn đề ko phải là đồng tính hay ko mà bạn có đàng hoàng hay ko?mặt khác có rất nhiều bộ phim về người đồng tính làm tôi cảm động.tôi thấy họ thường dám hết mình thậm chí có hơi rồ dại vì tình yêu điều mà chúnh ta hay cả tôi cũng ko dám làm.
nhưng tôi ko chap nhận những người đồng tính ko sạch, ý tôi là họ tấn công hay xâm phạm những người ko giống họ.cái này thì ngay cả người ko đồng tính cũng ko thể chấp nhận được .vì vậy đừng luôn nghĩ người đồng tính là một kiểu gì đó khác lạ,hãy coi họ cũng như chúng ta
“…Tình yêu là sự đồng cảm về tâm hồn của 2 người khác giới…”
–.Này anh, hình như em học cái bài tình yêu này trong sách lớp 10 phân ban rồi đấy! Giảng dạy tình yêu chân chính là gì nữa cơ! Hay lắm! Nghe có vẻ rất ngộ. Theo em, dù thế nào, dù có ra sao, thì đơn giản, yêu vẫn chỉ là yêu, là biết và hiểu, là cảm thông và chia sẻ cho nhau. Mà nói chung, yêu giống như một chiếc kẹo mút vậy! He e! Phim này chưa xem, mà nói thẳng ra là chưa xem một bộ phim về đề tài này bao giờ cả. Nhưng đọc bài viết của chị athospk rất hay! Có thể nói như vậy!
Đồng ý với anh Chocolateguy, bản thân người đồng tính đã rất tội nghiệp rồi.Bản thân họ cũng ohải trăn trở với cuộc sống của chính họ…Nếu sống vì gia đình và Xh, họ sẽ ko bao giờ được có những hạnh phúc riêng tư đáng lẽ họ nên có…nếu sống vì mình thì họ có chịu nổi những “định nghĩa từ trong sách GDCD hay ko” ???
Còn nữa, trong thế giới của Choco, chưa thấy ai kì thị và coi những người đồng tính là xấu xa cả. Vấn đề là, chúng ta làm sao để mọi người hiểu, đồng tính hay không không quan trọng, điều quan trọng là người ta biết cách sống tốt với nhau thôi
Đính chính
” Xin đươc nói thêm là tui ko kì thị người đồng tính”
Xin đươc nói thêm là tui ko kì thị người đồng , nhưng trong thực tế, họ vẫn sẽ luôn bị xã hội đối xữ như những biến dị xấu xa nhất của con ngừời.
Điều đáng bùn là người gieo mầm cho những suy nghĩ kì thị lại chính là sách vở, thầy cô của chúng ta.
“Tình yêu nào thì cũng có lúc nói câu này mà… Không chỉ tình yêu đồng giới thôi đâu. Vả lại, tình yêu thì là tình yêu thôi, tại sao lại cứ phải phân biệt nhỉ?”
=> “…Tình yêu là sự đồng cảm về tâm hồn của 2 người khác giới…”
(trích sách GDCD lớp 11, bài “Tình yêu”)
Tình yêu nào thì cũng có lúc nói câu này mà… Không chỉ tình yêu đồng giới thôi đâu. Vả lại, tình yêu thì là tình yêu thôi, tại sao lại cứ phải phân biệt nhỉ?
“I wish I knew how to quit you!”; nghe xót xa quá!