‘Đồng Nọc Nạn’ lên phim

Bộ phim dựa vào câu chuyện có thật, xảy ra trong thời gian 1917-1927, với sự kiện thảm sát 17 người trong gia đình của Tám Luông ở đồng Nọc Nạn (huyện Giá Rai, Bạc Liêu) trong một cuộc tử chiến giữa nông dân với bọn cường hào, gây chấn động dân tình thời ấy và ảnh hưởng đến các thập niên sau đó.

Lần đầu tiên Đài phát thanh – truyền hình Bạc Liêu bỏ vốn ra làm phim truyện. “Khoảng 600 triệu đồng cho 5 tập phim”, Giám đốc đài Vũ Thanh cho biết. Số tiền “coi được”, so với điều kiện làm phim của nhà đài (thông thường khoảng 80-100 triệu/tập phim).

Bộ phim mang tên Đồng Nọc Nạn (kịch bản Chu Lai, đạo diễn Trần Vịnh). Phim đã làm xong và sẽ được phát sóng ở đài Bạc Liêu trước khi phát toàn quốc trên sóng VTV vào trung tuần tháng 12. Xem Đồng Nọc Nạn, nhiều người nổi gai vì xúc động trước sự “máu lửa” bất khuất của người dân xứ Bạc Liêu.

Ngay đầu phim, khán giả chạm ngay “cơn sốc”: thân phụ của Tám Luông mất nhưng không có đất để chôn vì lệnh cấm của bà Xã Út, chỉ vì còn thiếu nợ mỗi ba giạ lúa, chưa trả nợ thì cho dù thi hài có thối rữa cũng để đó. “Nghĩa tử là nghĩa tận” hóa ra không tác dụng gì đối với loại người coi đồng tiền lớn hơn mạng người. Sau cú tàn độc của bà Xã, đến lượt ông bà hội đồng tung đòn. Đủ loại “thuế”, từ lúa ruộng, lúa vay, cho đến lúa miễu, lúa canh, lúa lệ… giáng xuống tới tấp.

Cái luật lệ đóng vai trò “tạo hóa” đối với sinh linh dân đen, cướp trắng công lao dân đen. Gia đình Tám Luông cứ ức trào họng mà không biết “phân tích” thế nào. Đám hương quản cấu kết với quan phủ, đám chủ đất toa rập với quan chức hè nhau lợi dụng người dân không hiểu luật. Chi tiết đắt giá là lúc ông hội đồng phản đối kịch liệt khi nghe tin quan trên dự định trả mấy chục công đất cho gia đình Tám Luông. Ông hội đồng gào lên: “Cho đất nông dân là mầm mống vô chính phủ”. Một cảnh phim cũng gây day dứt cho người xem là cảnh tế sống bà Tám Luông (Hoa Thúy đóng), trước khi các con của bà bước vào cuộc tử chiến chấp nhận thà chết chứ không chịu mất đất (theo lời trăng trối của ông Tám Luông)! Mẹ con vái nhau. Bịt khăn tang lên đầu.

Theo sử liệu, sau khi nổ ra cảnh máu chảy đầu rơi, một phiên tòa đã được mở ra. Phiên tòa xử Mười Chức (con ông Tám Luông, lãnh đạo cuộc đấu tranh sau khi cha hy sinh) thắng kiện. Sự kiện “đồng Nọc Nạn” mở ra một án lệ: người nông dân khi khai hoang mở đất, đóng thuế là đương nhiên được công nhận quyền làm chủ, được luật pháp bảo vệ quyền sở hữu.

Đạo diễn Trần Vịnh cho biết: “Tôi được thuyết phục bởi sự kiện đồng Nọc Nạn. Quyền sống của người dân là yếu tố không bao giờ được xem nhẹ. Tôi làm phim trong cảm hứng ấy”.

(Theo Tuổi Trẻ)