Road Home-Đường Về Nhà …

Cùng về đề tài nông thôn như bao bộ phim khác trước đây của Trương Nghệ Mưu, The Road Home chỉ là một câu chuyện giản dị mộc mạc về tình yêu của một cô gái nông thôn đối với anh thầy giáo từ thành phố về làng dạy học.Thực ra nội dung của bộ phim không có gì là hấp dẫn lắm, nhưng cách xây dựng bộ phim của Trương đã làm cho khán giả không thể rời mắt ra khỏi màn hình được.”Đường về nhà” là một sự phá cách trong cách dựng phim.Thông thường tại thời điểm hiện tại trong phim phải là những hình ảnh màu,còn những đoạn hồi tưởng,hay quá khứ phải là đen trắng nhưng trong bộ phim này Trương đã làm điều ngược lại,điều này là rất độc đáo.

Mở đầu phim nói về Sinh trở về chịu tang khi biết người cha của anh đã mất.Mẹ anh chỉ có những yêu cầu nhỏ là cố thêu được tấm khãn để phủ lên mộ của người chồng và mang xác ông bằng cách bê quan tài từ bệnh viện về nhà.Câu truyện thực sự được mở ra qua lối kể chuyện của Sinh,khi anh nhìn lên bức ảnh chụp cha mẹ đang dãt tay nhau trên con đường về làng.Từ đầu phim cho tới lúc này đây chỉ là hai màu trắng của tuyết và đen của núi đá.Sự hồi tưởng của Sinh dẫn ta về quá khứ khi cha anh được cử về ngôi làng nhỏ bé này dạy học.Tới đây ta thực sự bị choáng ngợp,chìm đắm vào những khuôn hình đầy màu sắc và rất đẹp mắt,đẹp đến mê hồn của quang cảnh nông thôn.Khác với những phim trước cùng về đề tài nông thôn với những gam mầu ảm đạm,thì trong The Road Home chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng những bức tranh đầy mà sắc.Một màu đỏ pha vàng rực rỡ của rừng cây,một màu trắng ngà của lau bát ngát trong gió làm cho ta choáng ngợp biết bao.Quả thực mỗi khung hình được Trương Nghệ Mưu ghi lại như một bức tranh nghệ thuật rực lửa.Một gam màu nóng chủ đạo cho dù trời rất lạnh như những bức tranh của Van Gogh,Picasso..

Khi người thầy giáo trẻ tuổi tới làng để dạy học, ra đón là cả làng trong đó có cô gái Đệ (Chương tử Di) .Ngay từ cái nhìn đầu tiên Đệ đã thầm yêu thầy giáo.Cô biểu hiện tình yêu nồng cháy của mình bằng cách ngày nào cũng nấu những món thật ngon mong muốn thầy giáo là người sẽ ăn được phần cơm của mình trong số những thanh niên đang xây dựng ngôi trương làng kia.Rồi cô ngày nào cũng đi múc nước ở chiếc giếng gần trường để mong nghe được tiếng thầy giáo giảng bài cho bọn trẻ.Chiều đến cô lại đón đường lớp học để có dịp gặp mắt anh.Cô đứng đó trong khu rừng đỏ rực pha với vàng óng ả, ngóng chờ người thầy giáo trẻ tuổi.Trông Chương tử Di như đang đứng trong xứ sở thần tiên nào đó chứ không phải là ngôi làng còn nghèo nàn.Những góc quay thật tài tình của Trương Nghệ Mưu làm chúng ta thật sự thích thú đến lạ kì,đi từ sự choáng ngợp ban đầu tới chìm đắm vào một bức tranh huyền ảo,nóng bỏng.Tôi nhớ mãi cảnh bãi lau bạt ngàn màu trắng ngà đang ngả theo chiều gió như một biển sóng mênh mông,nổi lên đó là một Chương tử Di trong chiếc âo hồng thật nổi bật,trông cô như một đoá hoa phù dung xinh tươi đáng yêu và ngây thơ.Xuyên suốt cả bộ phim là bản nhạc cựa kì xúc động,mỗi khi tiếng sáo vang lên nó có thể làm cho tôi, cho bạn bật khóc bất cứ lúc nào.Sự chuyển khuôn hình,nghệ thuật chồng cảnh là nét nổi bật trong phim.Từ một mầu đỏ rực của cánh rừng bỗng chốc chuyển sang một mầu trắng xoá đến ảm đạm của mùa đông làm cho chúng ta phải giật mình,đầy ngỡ ngàng.

Tình yêu của Đệ dành cho thầy giáo thật mãnh liệt rất hồn nhiên và cô cũng được anh đáp lại.Nét diễn của Chương Tử Di rất hồn nhiên ngây thơ mà cũng rất mạnh mẽ qua những cử chỉ bẽn lẽn ngượng ngùng khi đứng trước người con trai,hay qua ánh mãt xa xăm ngóng chờ đầy cương quyết.Hai người đã thực sự yêu nhau ngay từ cái lần gặp mặt đầu tiên.Nhưng thật trớ trêu thay anh phải quay trở về thành phố,trước khi đi anh có hứa sẽ quay lại đây vào tháng tám vì tháng chín học sinh đã nghỉ rồi.Có những chi tiết giản dị nhưng nó gây xúc động cho người xem.Đó là lúc thầy giáo lên đường,Đệ đuổi theo mang trong tay là chiếc bát đựng đầy sủi cảo còn nóng.Cô cứ chạy, chạy như không biết mệt mỏi để mong bắt kịp được chiếc xe chở người yêu.Nhưng mọi cố gãng của Đệ là vô ích,cô trượt ngã trên nền cỏ vàng úa,chiếc bát có nhiều kỉ niệm của hai người bị vỡ ra thành nhiều mảnh,một cảm xúc đột ngột dâng trào trên nền nhạc sáo,Chương Tử Di ngồi đó và bật khóc nhìn chiếc xe cứ đi xa dần xa dần,vuột khỏi tầm tay của mình.Rồi cô chợt nhận ra rằng mình đã làm mất chiếc cạp tóc mầu hồng mà thầy giáo đã tặng . Đó là chiếc cạp tóc có màu rất hợp với màu áo của cô .Đường về nhà, cô nhìn trước nhìn sau mong tìm lại được món quà kỉ niệm đầy ý nghĩa này.Con đường vàng rực màu cỏ úa đấy như muốn ôm trọn cả cô gái bẻ nhỏ kia lại.Nền trời màu da cam của buổi hoàng hôn,cộng với con đường vàng rực của cỏ úa được xen lẫn với bóng hình của người con gái trong chiếc áo hồng đang thất thểu đi về với một niềm thất vọng sâu xa như một bức tranh phong cảnh nghệ thuật.Nhưng không Trương Nghệ Mưu không làm cho chúng ta phải đau đớn lâu,trong niềm đau thương và thất vọng khi phải xa thầy giáo- người mình yêu thì một niềm tin,một hi vọng mới lại được thắp lên trong người con gái nông thôn xinh đẹp này khi cô tìm lại được chiếc cạp nằm ngay trước cửa nhà mình …

Đã đến tháng tám rồi,chiếc bát vỡ nay đã được gắn lại như xưa,nếu đúng như lời hứa, thầy giáo sẽ phải về làng, nên cô hàng ngày ra đứng chờ trên con đường dẫn vào làng.Mặc cho gió tuyết của mùa đông đã về,cô vẫn đứng đó kiên trì và tin vào tình yêu là sẽ gãp lại người thầy giáo mà mình yêu.Trông cô thật nhỏ bé trước thiên nhiên,trước những đợt tuyết rơi trắng xoá. Mắt luôn nhìn về phía cuối con đường,hi vọng và cứ hi vọng…thể xác của cô gái bé nhỏ,mỏng manh này làm sao chịu nổi được trước những đợt gió tuyết lạnh tràn đến ào ào.Một cánh hoa phù dung đang hứng chịu những trận bão tuyết lạnh đến thấu xương.Nhưng cũng chỉ có một giới hạn mà thôi,cô đã bị ốm nặng lám.Cô nằm đấy suốt hai ngày hai đêm,và khi cô tỉnh lại điều đầu tiên đập vào chính là thính giác chứ không phải là bất cứ xúc giác nào khác.Bên tai cô đang văng vẳng tiếng giảng bài thân quen của người thầy giáo.Vậy là anh ấy đã quay lại rồi,như có một sức mạnh nào đó đã giúp cô vùng dậy chạy ngay tới lớp học,dù bước chân cô nặng trĩu.Nhưng tinh thần đã chiến tháng được nỗi đau về thể xác,tiếng giảng bài ngày càng gần,gần lắm rồi…Không một khuôn hình nào nói đến sự trùng phùng của họ sau bao tháng xa cách nhau,Trương Nghệ Mưu dường như muốn làm tãng thêm cảm xúc nơi người xem qua lời kể của cậu con trai Sinh,vì ngay sau đó một ngày thầy giáo lại phải trở lại thành phố vì đã dám trốn xuống đây khi nghe tin Đệ bị ốm nãng …Hai năm sau đó họ mới gãp lại nhau và họ sẽ không bao giờ rời xa nhau nữa.Lối dẫn chuyện thông qua người con trai làm cho ta càng thêm trông ngóng:”Bố tôi đã đến trên con đường này,ra đi trên con đuờng này và mẹ tôi cũng muốn bố tôi trở về cũng trên con đường này”.Đến đây bộ phim không hề đề cập tới sự sum họp của họ ra sao,nhưng ai cũng có thể hiểu rằng đôi trai gái đó đã đạt được ước nguyện và nên vợ nên chồng.Cảm xúc dâng lên trong tôi và thực sự nó đã tràn ra khi đạo diễn Trương kết thúc những cảnh quay màu tại đây.

Phải nói rãng tuy nội dung không có gì quá cao siêu và hấp dẫn nhưng những cảnh quay đầy mầu sãc,những chi tiêt tuy nhỏ nhưng rất chân thực và đặc biệt là phần âm nhạc cực kì ấn tượng với tiếng sáo trên nền nhạc giao hưởng đã gây cho người xem những cảm xúc rất mãnh liệt.Rồi cảnh quay đưa quan tài người cha, người chồng ,người thầy giáo về nhà cũng cảm động lắm.Dòng người mang quan tài,cùng những người thân thích(hầu hết là những học sinh cũ ) đang lầm lũi đi trong con đường đầy gió tuyết, trắng xoá,theo sau là những chiếc ô tô lái chầm chậm.Tất cả trên một màu đen trắng ảm đạm đến nao lòng.Đoạn cuối là đoạn cảm động nhất trong phim.Sinh,người con trai của thầy giáo trẻ năm xưa đã lên lớp dậy học cho bọn trẻ,nơi mà cha anh đã đứng đây 40 nãm.Đệ thức dậy trong tiếng giảng bài của con,cô như tìm lại được hình ảnh người chồng đã mất.Một cảm xúc dâng trào lên trong con người già cả này,như một bản năng,cô chạy ra lớp học để được nghe cho rõ hơn tiếng dạy học.Hình ảnh một Chương tử Di xinh đẹp,trẻ tuổi,hồn nhiên trong chiếc áo hồng quen thuộc được lồng trên đó.Đó là cái ngày đầu tiên khi người thầy giáo trẻ tuổi đến giảng bài cho bọn trẻ.Cô như được sống lại cái giây phút hạnh phúc nhất đời mình trong quá khứ.Hình ảnh một Đệ già nua của hiện tại cùng một Đệ trẻ đẹp ngày nào đang ngó qua hàng rào nhìn vào trong lớp học được lồng vào nhau qua khung hình đầy chất kỹ thuật của đạo diễn Trương Nghệ Mưu.Một khuôn hình xen lẫn giữa đen trắng và màu,giữa hiện tại và quá khứ trên nền nhạc sáo cao vút …

Tôi đã khóc,vâng thực sự tôi đã khóc khi xem cái kết phim này.Một cảm xúc thực sự dâng trào trong tâm hồn tôi và nó đã lôi những giọt nước mắt từ đáy lòng mình ra.Chưa bao giờ ở rạp chiếu phim khán giả lại ngồi lại lâu như vậy,mặc dù bộ phim kết thúc đã lâu.Không có một tiếng vỗ tay nào cất lên ,chỉ có tiếng sáo phát ra từ bộ phim,nhưng tôi biết ràng từ sâu thảm trong con tim họ cũng đang có một cảm xúc mãnh liệt đâng trào như tôi.Một bộ phim mà bạn có thể xem đi xem lại nhiều lần mà cảm xúc vẫn như lần đầu tiên xem bộ phim này …