Formula 17 là phim gay theo đúng nghĩa đầu tiên của toàn bộ nền điện ảnh Hoa ngữ. Tien, chàng trai 17 tuổi còn tân, ngây thơ tới Đài Bắc để bắt đầu cuộc sống mới. Cậu sa vào mối tình với chàng Bai ngọt ngào, và bắt đầu đau khổ… Formula 17 đã trở thành một bước ngoặt của phim đồng tính.
Phim đồng tính Đài Loan đã “chạy sô” được rất nhiều chủ đề; từ ức chế tình dục đồng giới trong Những cậu trai pha lê (1986), hoặc châm biếm sự xung đột văn hoá và tình dục trong Tiệc cưới (1993) của đạo diễn Lý An. Muộn hơn sau này là phim có cảm hứng chủ nghĩa hiện sinh u ám ái tình muôn năm (1994), rồi tới Bỏ chạy trong đêm (2000), và bộ phim hài lãng mạn về thuở đầu đời vừa ngọt ngào vừa cay đắng Đi qua cổng buồn của Yee Chin-yen năm 2003.
Tuy vậy, trước Formula 17 – bộ phim vừa công chiếu của nữ đạo diễn 24 tuổi Chen Yin-jung – thì các nhân vật trong phim gay có thể là gay nhưng chẳng bao giờ được hạnh phúc, dễ chịu; và cả những bộ phim làm riêng cho giới gay cũng vậy. Chen – người tự nhận là “ít trải nghiệm song lại có đầu óc cởi mở đối với đời sống tình dục khác kiểu” – là người đi đầu trong thế hệ những nhà làm phim trẻ của Đài Loan muốn làm những bộ phim dân tuý, đại chúng.
Ăn theo thành công rực rỡ của bộ phim truyền hình Những cậu trai pha lê 2003 (được dựng theo – giống bộ phim nhựa cùng tên năm 1986 – tiểu thuyết Crystal Boys (1983) của Pai Hsien-yun), Formula 17 cũng đi theo triết lý cho thấy người ta có thể đồng tính mà vẫn hạnh phúc. “Tôi muốn đưa ra một cái nhìn khác – Chen nói – Một phim gay không cứ phải là phim bi, mà có thể rất hài hước”.
Formula 17, tên Hán ngữ là “Bầu trời của tuổi 17”, là câu chuyện nhân văn và cởi mở. Tien, chàng trai 17 tuổi còn tân, ngây thơ tới Đài Bắc để bắt đầu cuộc sống mới. Cậu sa vào mối tình với chàng Bai ngọt ngào, và bắt đầu đau khổ. Rồi bạn bè can thiệp, rồi Tien và Bai tái hợp. “Tôi muốn kể một chuyện tình giản dị – đạo diễn Chen nói – Đây là một hài kịch lãng mạn trong một thế giới không bị ràng buộc bởi bất cứ ý niệm nào về khủng hoảng nhân cách hay lối thoát… Khi quẳng đi những yếu tố thực tiễn kiểu như vấn đề nhân cách thì tình yêu chỉ là tình yêu”. Điều này có vẻ giống như lời một nhân vật trong phim: “Nếu bạn nghĩ bạn yêu ai đó nhưng không được bởi thực tế không cho phép, thì đơn giản là bạn yêu chưa đủ”.
Theo đánh giá, Formula 17 là phim gay theo đúng nghĩa đầu tiên của toàn bộ nền điện ảnh Hoa ngữ (gồm cả Hồng Kông và đại lục). Formula 17 mô tả các nhân vật đồng tính và hướng tới khán giả đồng tính. Ching Hsiang – nhà phê bình phim tên tuổi ở Đài Loan – nói: “Sự ra đời của phim hài gay Hán ngữ đầu tiên báo hiệu một kỷ nguyên mới trong toàn xã hội. Phim đã sửa lại khuôn mẫu sai lầm của những phim trong quá khứ về dân gay, cho mọi người thấy rằng đồng tính không phải là bi kịch”. Đạo diễn Chen nói: “Hiện những người đồng tính đã là một cộng đồng chính trị – xã hội không thể bỏ qua. Nhưng chúng tôi còn thấy đây là một thị trường với những nhu cầu thực sự”.
Mở màn ở Đài Bắc, Formula 17 đã cháy vé và tiếp tục hốt bạc ở phía nam Đài Loan. Phim có khả năng lãi lớn nhờ đã được “dọn đường” bởi Những cậu trai pha lê – xêri phim truyền hình đã có tiếng vang lớn trên toàn cõi Trung Hoa nhờ mô tả những nhân vật gay một cách trung thực và cảm động, bất kể chủ đề táo bạo. Không phải ngẫu nhiên mà diễn viên trong xêri đã góp mặt trong Formula 17.
Phim hài đồng tính của Chen đã xuất hiện đúng vào lúc làn sóng của khán giả thân thiện với dân đồng tính đã lên đến đỉnh điểm ở Đài Loan, một thị trường vốn bị thống trị bởi những phim cao đạo và trầm trọng của những đạo diễn được tôn sùng như Hou Hsiao-hsien và Eduard Yang. Trong khi thế hệ X ở Đài Loan đến tuổi và bắt đầu thể hiện thái độ cởi mở hơn về tình dục, thì trên màn bạc những bậc thầy có tên tuổi vẫn đang nghiền ngẫm về đồng tính luyến ái trong những bộ phim quá nghiêm túc và đầy chất hiện sinh, như phim Chào nhé Long môn khách sạn (2003) của đạo diễn Tsai Ming-liang.
Chắc chắn những tư tưởng dân chủ ở Đài Loan đã giúp cho điện ảnh đồng tính ở miền đất này nảy nở. Trong bối cảnh quyền và môi trường thân thiện cho người đồng tính được cả đương kim tổng thống nhấn mạnh, không ai nghi ngờ gì về việc Đài Loan sẽ có thêm những Formula 17 mới.
theo Lao Động
2003-2023