[meorungParticipant]

” Xem ra, cái lớp phụ diễn ngòai màn này cũng xôm đấy chứ, đâu có nhạt trò. Lại còn một lớp phụ nữa không kém phần rôm rả, thú vị. Ấy là cái cảnh chiến tranh, ốn ào khói lửa, súng ống. Người đọc được sống lại những năm thánh sôi động hào hùng. Những năm ấy, người ta có thể xé bỏ giấy triệu tập đi học nước ngòai, lấy máu viết đơn ra mặt trận. Đó là một giai đọan lãng mạn có thật mà TXV đã đề cập một cách khách quan. Nhưng tất cả những ngón trò ấy chỉ là những lớp phụ. Còn chính kịch TXV lại không diễn ở sân khấu ồn ào náo nhiệtmà lẩn khuất phía sau hậu trường và “diễn” bằng sữ im lặng. Sự im lặng của núi băng trôi chìm dưới nước, chỉ lờ phờ nhô lên ít chỏm, là những sôi động như đã thấy ở trên kia. Vậy TXV đề cập đến vấn đề gì? Núi băng chìm dưới nước kia chứa cái gì vậy? Không phải chuyện chiến tranh. KHông phải chuyên hôn nhân. Thế thì chuyện gì? Chuyện TXV! Thì LL đã nói thẳng ra như thế, nói ngay ở ngòai bìa sách. Anh đâu có bí hiểm đánh đố độc giả. Đây là chuyện của một thời mà LL gọi nó là TXV. Xa mà ko xa. Nó vẫn ngự trị, vẫn treo lơ lửng đâu đó trên đầu mỗi người như một bóng ma. Nó là nỗi ám ảnh kì quái, nhưng lại có sức mạnh thần linh. Và vì nó tồn tại vô hình, nên người ta mới sợ. Sài sợ. Anh Tính sợ. Cả ông Hà bí thư, người lãng đạo cao nhất trong TXV cũng sợ nốt. Ở cái xứ sở kì quái ấy, con người dường như chỉ tồn tại mà không được sống, không được làm người, Sài đã chiến đấu quyết liệt để giành lại cho mình cái quyền làm người ấy và anh đã thất bại thê thảm. Lúc đầu anh phải yêu cái người khác yêu, khi tự do yêu lại đi yêu cái mình không có. Thất bại ê chề, lúc đã cạn lực, Sài mới nhận ra mình, anh vác balô trở lại vùng quê, trở về với mấy cái lò gạch, mấy cái lò đậu phụ lập lòe ánh lửa”