Trần Nữ Yên Khê có một khuôn mặt khá lạ, khá đặc biệt, có néet gì đó nửa truyền thống, nửa hiện đại ; nửa Tây mà cũng nửa Ta. Đó là ấn tượng đầu tiên khi gặp chị, cô diễn viên người Pháp gốc Việt khá quen thuộc với khán giả Việt Nam qua 3 bộ phim đã dành được nhiều giải thưởng của đạo diễn kiêm dức lang quân Trần Anh Hùng : Mùi đu đủ xanh (1993), Xích lô (1995), Mùa hè chiều thẳng đứng (2001).
Năm 18 tuổi, khi còn là một cô nữ sinh trường Đại học Kiến trúc và thiết kế Camondo, Trần Nữ Yên Khê đã đoạt danh hiệu Hoa hậu áo dài trong một cuộc thi sắc đẹp của cộng đồng người Việt tại Pháp. Rồi duyên phận đưa đẩy Trần Nữ Yên Khê và Trần Anh Hùnh đến với nhau khi Trần Anh Hùng đang học năm cuối, muốn tìm một nữ nhân vật chính cho bộ phim tốt nghiệp của mình.
Năm 3 tuổi, Yên Khê đã mồ côi cha, cô đã theo mẹ và chị cùng với người bố dượng – một nhà báo người Pháp – dời Đà Nẵng sang Pháp định cư. Vô hình chung, đó cũng là điểm trùng lắm và là điểm đồng cảm giữa Yên Khê và các nhân vật của cô, bởi vì họ cũng đều là những cô bé mồ côi cha. Có lẽ đó là một sự chia sẻ mà Trần Anh Hùng muốn dành cho chị. Khi Trần Anh Hùng viết kịch bản, đã có một Yên Khê ngoài đời thấm vào Hùng. Như trong bộ phim Mùa hè chiều thẳng đứng nhiều đoạn thoại giữa Hải và Liên không khác gì những đối thoại ngoài đời của Hùng và Khê. Đó là một trong những bí quyết tạo nên sự hấp dẫn cho bộ phim của Trần Anh Hùng.
“Ánh sáng ban mai tràn vào nhà qua những ô cửa kính, đánh thức cô thanh nữ và cô đã tỉnh dậy trong những điệu bộ thật dễ thương….” Đó là những cảnh được lặp lại rất ấn tượng của Yên Khê trong Mùa hè chiều thẳng đứng, là những bức ảnh quan trọng của phim, nó hầu như không có đoạn thoại nhưng nhất thiết phải đầy ắp không khí. Không khí của những người biết thở và không quên rằng mình đang thở. Để diễn đạt được điều đó Yên Khê đã chọn lối diễn bằng hình thể, nhưng bí quyết là học một con mèo, cái cách nó làm nũng khi tỉnh dậy….
Yên Khê nói rằng, là một diễn viên VN sống trong nền điện ảnh Pháp, chị quả thực đã không có nhiều cơ hội tìm kiếm vai diễn ngoài những vai trong phim của Trần Anh Hùng. Cách đây không lâu, Yên Khê đã từ chối vai Phượng trong Người Mỹ Trầm Lặng. Vì lúc đó chị đang mang bầu đứa con thứ 2, nhưng Yên Khê không hề cảm thấy hối tiếc, ngược lại chị cảm thấy rất bằng lòng vì có nhiều thời gian chăm sóc cho con. Chị muốn sống gần hơn với nhịp quay của Trái Đất, muốn có những buổi sáng tỉnh dậy khoan thai như Liên và Hải….Vả lại , bên cạnh điện ảnh Yên Khê còn một niềm đam mê khác. Yên Khê đã tham gia thiết kế mỹ thuật cho phim Xích Lô và Mùi đu đủ xanh. Một năm sau khi ra trường, công việc chính của Yên Khê đã từng là vẽ.
Với tuổi 30, Yên Khê đã là mẹ của một bé trai 5 tuổi và một bé gái 14 tháng. Tên của hai đứa con đềyu do chị đặt. Con trai là Cao Phi : mạnh mẽ và bay cao ; con gái là Lãng Khê : mềm mại và sáng trong như nước. Yên Khê nói chị thích nước vì chị đứng mệnh Thủy. Và nước theo chị luôn là tượng trưng cho sự mềm mại và mạnh mẽ….
(dựa theo bài phỏng vấn của Sơn Lam trên báo Đẹp 9/2002)
Thiên thần của các chàng trai
Hung thần của các cô gái
2003-2023