Đêm Lễ Vong Hồn Bàn Chuyện Phim Ma

“Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều, và trên thinh không có những đám mây bàng bạc,” khi khung cảnh thật tiêu điều ảm đạm liêu trai và mấy buổi đầu đến trường hết còn hấp dẫn nữa, lòng tôi lại náo nức chờ tới tối Halloween để ngồi bó gối coi phim ma với chúng bạn. Halloween là một đêm cuối tháng 10 trước ngày Lễ Các Thánh (1/11) khi trẻ con các nước phương Tây giả trang thành quỷ thành ma thật gớm ghiếc để đi vòng vòng chọc phá người ta nếu không cho chúng kẹo bánh—đại loại như cô hồn châu Á Thái Bình Dương mình vậy. Phim ma là phim do người đóng giả làm ma, hoàn toàn khác với phim kinh dị, do người đóng giả làm người-có-vấn-đề-trầm-trọng (điên/hoang tưởng hoặc giữa phim sẽ bị con gì cắn/cái gì cắn rứt suy ra thành điên/hoang tưởng…) và tạo nên những vấn đề trầm trọng khác cho phim. Do vậy, nếu bi quan chủ nghĩa mà nói thì phim ma đỡ sợ hơn phim kinh dị vì dù sao giải quyết các vấn đề “ma” vẫn dễ dàng hơn các vấn đề liên quan đến người. Tuy nhiên, coi phim ma cũng có cái rờn rợn thu thú của nó, và tôi sẽ lần lượt điểm sơ qua đây những chủ đề phim ma thường gặp và các phim tiêu biểu của nó hiện đang hoặc sắp sửa chiếu ở các rạp tại Mỹ (và tất nhiên sẽ có DVD bản đẹp tại VN trong một tương lai rất gần.)

* Lưu ý: Bản phân loại này dựa theo khả năng phép thuật của chủ thể và hoàn toàn chủ quan.

Chủ đề #1: Ma có phép hay còn gọi là phù thuỷ

Thường chủ đề phim này nằm trong thể loại phim dành cho thiếu nhi, khi định nghĩa về ma vẫn còn mầm non và mang tính… an ủi cao cho con nít đỡ khóc nhè. Các phim này bao gồm loạt phim Harry Potter Phù Thuỷ Nhí, loạt phim Lord of the Rings (Chúa Tể Của Nhẫn) rất nổi những năm gần đây, chắc cũng không cần dài dòng giới thiệu… Tập mới nhất của Harry Potter sẽ ra mắt vào dịp Lễ Tạ Ơn này (thứ năm cuối cùng của tháng 11) Ba tập trước, Hòn Đá Phù Thuỷ, Căn Phòng Bí Mật, Tù Nhân Azkaban lần lượt giới thiệu cuộc sống của cậu phù thuỷ nhỏ Harry Potter ở Học viện Phù thuỷ và cuộc chiến chống lại Kẻ-mà-ai-cũng-biết-là-ai-đấy. Ở tập 4 Chiếc Cốc Lửa này, Harry và các bạn sẽ vào năm 4 tại trường và tranh tài tại các vòng thi đấu Triwizard, cuộc thi mà người thắng cuộc sẽ có danh hiệu cao quý nhất trong đời sinh viên phù thuỷ. Án mạng đầu tiên của bộ bảy tập Harry Potter sẽ xảy ra tại tập này, và bạn gái đầu tiên của Harry, một cô bé người Châu Á tên là Cho Chang cũng sẽ xuất hiện. Hấp dẫn!

Chủ đề #2: Ma không có nhiều phép lắm mà lại còn xấu bụng.

Đây thường là phim dán nhãn giới hạn tuổi, phải là người lớn trên 18 thì mới được coi, phản ánh được phần nào não trạng của người cho phép và người được cho phép coi phim: đã già rồi còn xấu bụng (!) Những phim này thường rất rất kinh dị, bối cảnh vùng sâu vùng xa hoang vu, tiêu điều (đồi, đồng, đầm lầy…) hoặc thành thị nhưng ngộp ngạt, bức bối, tối tăm (hòm, hầm, hai cái phòng có trang bị TV để coi cuộn băng bí hiểm/điện thoại để ma còn tiện việc liên lạc 7 ngày sau đó…) Tất nhiên thời tiết hôm đó sẽ rất bão bùng mù mịt, cửa sẽ hư một cách đúng lúc và đèn sẽ tắt một cách đồng bộ, lúc dẫn chuyện thì ai nấy đều ngây thơ giỡn hớt và lúc cao trào thì người chạy te tái còn đồ vật thì bay tứ tung… Đừng coi thường loại phim này! Mặc dù mang tính sáo mòn cao độ nhưng một số phim làm khá vẫn khiến khán giả ngất ngây vì sợ như chơi, như The Ring—kể về một cuộn băng ai coi xong sẽ bị điện thoại báo chết 7 ngày sau đó, The Eye—một phụ nữ được thay mắt của một người chết có thể nhìn thấy được những người chết khác, Exorcist 1, 2, 3 (Quỷ Ám)—bộ ba quỷ ám kinh dị điển hình và Poltergeist (Ma Xó)—ma ở trong xó chọc phá người sống trong nhà…

Một phim thuộc đề tài quỷ ám đang rất ăn khách ở các rạp của Mỹ là The Exorcism of Emily Rose (Ca Quỷ Ám của Emily Rose) dựa trên một câu chuyện hoàn toàn có thật của một cô gái người Đức vào thập niên ’40. Trong phim, một nữ luật sư chán ngán chuyện đời sẽ bảo vệ một cha xứ bị khép tội đã gây ra cái chết cho nữ sinh viên Emily Rose khi làm phép trục quỷ. Trong một quyết định cực kì hiếm có, Giáo hội đã phải đành thừa nhận trường hợp quỷ ám của cô gái này. Phim rất rất rất kinh dị, không dành cho người yếu tim!

Chủ đề #3: Ma hoàn toàn không có phép.

Phần lớn các ma này đã từng làm người và là người tốt nên sau khi chết bất quá chỉ có khả năng dời đồ vật qua lại cho vui cửa vui nhà chứ không đáng sợ mấy. Thường phim mang yếu tố tình cảm tâm lý và từ dễ thương đến cảm động. Gồm có The Sixth Sense (Giác Quan Thứ Sáu)—một người chuyên gia tâm lý trẻ em (Bruce Willis) liên tục nhìn thấy ma, nhưng thực ra ông chỉ đang sống trong thế giới đó mà thôi: ông bị giết ngay từ đầu phim mà không hề biết mình chết, cả khán giả cũng thế. Một phim nữa là The Others (Kẻ Ngoài Cuộc) kể về bà mẹ trẻ (Nicole Kidman) sau nội chiến phải nuôi hai con thơ và liên tục bị quấy rầy bởi những hồn ma bất trị, nhưng thật ra… cả ba đều đã chết mà không hề biết điều đó. Chết mà không biết… Ghê! Ghost (Hồn Ma) kể về cuộc đi tìm công lý của một người vợ (Demi Moore) cho người chồng—hồn ma luôn ở bên mình.

Một phim tình cảm ma tương tự như vậy đang rất sốt ngoài rạp là Just Like Heaven (Như Trên Thiên Đường) có Reese Witherspoon, cô nàng luật sư tóc vàng trong Legally Blond, thủ vai một cô nàng nghiện làm việc, đùng một cái, một ngày đẹp trời nọ chết bất đắc kì tử nhưng hồn ma của cô nàng nhất quyết không cho chủ mới của căn hộ của mình yên thân. Cuối cùng hai người… yêu nhau luôn! Đúng là như trên thiên đường.