Miramax – Từ tấm gương sáng trở thành “con bệnh”

Vì đâu đến nỗi?

Buổi tiệc tổng kết hàng năm của hãng phim Miramax trông cũng rôm rả. Có mặt khá nhiều ngôi sao cộng tác lâu nay với hãng như Nicole Kidman, Diane Sawyer và cả một số nhân vật đươc đề cử Oscar 2002 như Judi Dench. Nhưng không khí có vẻ ồn ã hơn là phấn chấn. Kidman bước qua hết thảm đỏ , đi chào hỏi bạn bè một lát rồi chuồn về nhà. Đồng chủ tịch Miramax Harvey Weimstein và đồng sở hữu Dreamworks J. Katzanberg thì dù tay bắt mặt mừng vẫn để lộ hơi hướm của hai võ sĩ giác đấu tranh giành Oscar suốt mấy năm nay. Đến lúc những người được đề cử Oscar trong các bộ phim của Miramax như diễn viên Marisa Tomei và diễn viên Renee Zellweger lên nhận giải “Max” không khi bỗng trầm hẳn xuống khi Harvey xuất hiện bên cạnh cô con gái nói đùa là ông phải sử dụng cả cô con gái để lấp chỗ trống vì Miramax còn quá ít nhân viên.Lý do hồi đầu năm, hãng phim đã cho nghỉ 75 người, tức 15% lực lượng nhân sự của hãng.

Miramax đang mất “phép thuật” của nó? Đó là câu hỏi mà Hollywood đang đặt ra từ nhiều tháng nay. Ngày 24/3/2002, trong số 5 đề cử Oscar Miramax nhận được ở các thể loại, chỉ có một đề cử biết thành Oscar thật. Đó là vai nam phụ cho Jim Broadbent trong Iris. Con số quá tệ hại như gáo nước lạnh dội vào mặt Harvey và Bob Weinstein, cậu em đồng sáng lập Miramax. Cách nay 22 năm, Bob cũng là đồng chủ tịch phụ trách studio con Dimension.

Năm 2001, doanh thu tiền vé toàn cầu của Miramax là 1 tỉ USD trong đó có 161 triệu USD lợi nhuận nhưng Miramax chịu nhiều thất bại. Đầu tiên là thất bại tại lễ trao giải Oscar, sau đó là việc tạm ngưng sản xuất tạp chí Talk mà Miramax là đồng sáng lập và các sự cố liên quan đến bộ phim Gangs Of New York do Martin Scorsese đạo diễn cả về thời gian công chiếu bị trì hoãn và kinh phí quá cao (95 triệu USD). Ngoài ra còn các trỉ trệ khác liên quan đến xưởng phim TH của nó và hai bộ phim lỗ vốn nặng Kate & Leopold và The Shipping News. Danh tiếng hái ra tiền của Miramax bị tổn hại nghiêm trọng.

Trái bom của Hollywood

Thập niên 80, Miramax từng gây chấn động với các bộ phim độc lập thắng lợi như Sex, Lies & Videotape. Sau đó nó đi vào dòng chủ lưu với The Crying Game, Pulp Fiction và đạt đỉnh cao uy tín bằng hai bộ phim đoạt giải Oscar phim hay nhất: The English Patient và Shakespeare In Love vào cuối những năm 90. Các tài năng như Gwyneth Paltrow, Matt Damon, Ben Affleck đều là “gà” của Miramax. Công ty được người khổng lồ Walt Disney mua lại với giá 60 triệu USD nhưng anh em Weinstein vẫn là người quản lý.

Nổi tiếng, có thế lực, Harvey càng nóng nảy, khó tính trong công việc đồng thời lấn dần sang chính trị như tham gia vào cuộc vận động cho ứng viên Tổng thống Al Gore và ứng viên Thượng viện Hillary Clinton của Đảng dân chủ. Tạp chí Talk là vũ khí mới của Harvey, một liên doanh của Miramax và tập đoàn báo chí Hearst. Tạp chí chết yểu sau chưa đầy 3 năm xuất hiện làm thua lỗ của Miramax 27 triệu USD. Có lúc Harvey thiếu quan tâm đến công việc chính của mình là làm phim hặoc đi lệch hướng khi quá chú ý đến thể loại phim dành cho giới trẻ. Hậu quả là ông cho ra đời các bộ phim thua lỗ như Get Over It. Nói như Kevin Smith, đạo diễn bộ phim độc lập Clecks kinh phí 27.000 USD được Miramax phát hành năm 1994 thì “Miramax phải trả giá cho sự mở rộng và lấn sân quá trớn.”

Sự ngoan cố của Harvey

Nhưng Harvey không chịu nhận thất bại. Ông cho biết kinh phí tăng thêm của Gangs Of New York đã được bù trừ bằng việc bán bản quyền phát hành nước ngoài cho một số hãng. Miramax chỉ bỏ ra 30 triệu USD cho bộ phim này.

Theo Michael Eisner, Tổng giám đốc Walt Disney, công ty mẹ của Miramax thì anh em Weinstein vẫn có toàn quyền quyết định công việc của mình “ nhưng họ cần rút ra bài học từ thất bại.”. Ngoài ra, nhà xuất bản Talk Miramax Books do Tina Brown, một cây cổ thụ trong ngành báo chí xuất bản, làm chủ biên vẫn sinh lợi và cung cấp cho Miramax các truyện phim đắt giá.

Trong khi Harvey làm ăn chuệch choạc, lạc hướng cần xem xét lại công việc của mình thì Bob lại káh thành công nhờ toàn tâm toàn ý tập trung vào công việc. Hai bộ phim do xưởng phim Dimension của ông sản xuất Spy Kids và The Orthers đều đoạt doanh thu tiền vé tại Mỹ hơn 100 triệu USD. Bob than thở là ông đã phát ngấy với các bài viết đồng hóa Miramax với Harvey trong khi Dimension mới là cánh tay hái ra tiền của Miramax. “Trong 6 năm qua, Dimension mang lại 65% lợi nhuận của công ty” – ông nói. Nếu Harvey có một thành công với các hoạt động bên ngoài việc làm phim thì đó là sự đầu tư vào một số nhà hát.

Tiếp thu các chỉ trích, Harvey hứa sẽ lấy lại uy thế cho Miramax. Ông muốn trở về với cái gốc “phim độc lập, kinh phí thấp, nội dung sâu sắc” của Miramax lúc mới thành lập. “Chúng tôi sẽ bằng mọi cách cho ra đời một phim mà doanh thu sẽ vượt quá 140 triệu USD” – ông nói.

Hảo Dũng