THE SOUND OF MUSIC (1965) – Giai điệu của trái tim

Xung quanh cuộc sống có vô vàn âm thanh để con người được cảm nhận. Và khi trái tim rộng mở với cuộc đời này thì mỗi âm thanh là 1 nốt nhạc, cả không gian là 1 tấu khúc rộn rã, cả đất trời là những giai điệu tươi đẹp, cả thế giới là 1 bản tình ca không dứt, và cuộc sống của chúng ta cũng là những cung bậc thăng trầm, bay bổng trong khúc ca đó. Bộ phim “The sound of music” đem đến những nốt nhạc nhẹ nhàng, tươi trẻ, đầy sức sống đến lạ thường, những nốt nhạc chứa đựng tình yêu thương lãng mạn đến ngây ngất lòng người.

Maria, 1 nữ tu “tuyệt vời, dễ mến, nhưng cũng có lúc khó gần, luôn gây phiền toái, luôn trễ nãi mọi việc (trừ những bữa ăn!)”, bị xem là kẻ nổi loạn, gây rối rắm với quá nhiều trò nghịch ngợm. Maria luôn muốn hát mọi lúc mọi nơi, hát vang lên mọi cảm xúc và suy nghĩ – điều mà 1 nữ tu tuyệt đối không được phép. Nói tóm lại nàng là 1 maseur không thích hợp với tu viện thanh tịnh khép kín chút nào. Nàng như 1 cánh chim đang bay nhảy trong lồng, muốn vượt ra tất cả để ca hát, vui tươi yêu đời. Nàng như ánh trăng trong sáng, không kiêu sa, lộng lẫy mà huyền ảo, thanh tao đang ẩn mình trong nhà kín. Nàng như 1 ngọn gió trong lành làm tươi mát cuộc đời với lời ca tiếng hát. Một ngày kia, Maria được tiếp cận với thế giới bên ngoài, 1 cơ hội để tìm ra cuộc sống thật sự của nàng, để nàng tự quyết định lấy số phận của mình. Đó là khi nàng nhận lời đến làm cô giáo cho 7 đứa trẻ nhà Đại Uý Hải Quân Hoàng gia về hưu Von Trapp. Ngôi nhà rộng thênh thang, sang trọng quyền quý đến lạnh lùng. Những đứa trẻ hồn nhiên nghiêm trang tuân thủ mọi hiệu lệnh, còi lệnh của người cha khắc khe, nguyên tắc. Maria đối diện với tất cả như chuẩn bị bước vào 1 cuộc chinh phục kỳ công.

Và thật sự thì ngôi nhà cũng rộng lắm, vì bất kỳ chỗ nào tiếng hát của những đứa trẻ cũng bay đến nghe vui nhộn, rộn rã hẳn lên. Và ngôi nhà cũng không hề lạnh lẽo vì Maria đến không chỉ dạy chúng hát ca, mà còn dạy cho chúng biết yêu thương, sống chan hòa với nhau. 7 đứa trẻ, 7 tính cách khác biệt, nhưng tất cả đều đáng yêu và thật dễ thương. Chúng như 7 nốt nhạc, và chỉ với 7 nốt nhạc đơn giản đó, bạn có thể hát tất cả mọi thứ trên đời này. Đại Uý Von Trapp cũng không hẳn khắc khe đến nỗi không nhận ra rằng trái tim của chính mình đang rung lên theo nhịp đập tình yêu khi mắt trong mắt, tay trong tay với cô giáo trẻ Maria. Một ngọn gió mới đã theo chân Maria, theo tiếng hát lời ca của nàng vào nhà, làm mọi vật như bừng tỉnh lại sau 1 giấc ngủ dài trong băng giá. Maria đã thành chỗ dựa, là suối nguồn yêu thương cho những đứa trẻ sớm mất mẹ ấy. Maria là ánh sáng ấm ấp soi rọi vào cuộc đời cô đơn buồn bã của Đại Uý Von Trapp. Nàng là thiên thần cho gia đình Von Trapp, là khúc ca hân hoan cho cuộc sống khô héo, cằn cỗi của chúng ta.

The sound of music không dừng lại ở những hình tượng và tình tiết lãng mạn như thế. Giá trị của bộ phim đã nâng lên thành tác phẩm nghệ thuật lịch sử khi đề cập đến bối cảnh xã hội rối ren của Áo quốc vào những năm cận kề chiến tranh Thế giới thứ 2. Đức muốn nhân dân Áo quốc trở thành liên minh. Thống đốc Hải quân của Đức Quốc xã ban phong chức tước cho Đại Uý Von Trapp với hy vọng niềm kiêu hãnh của người Áo cuối cùng cũng phải phục tùng họ. Sự khước từ đồng nghĩa chấp nhận hy sinh. Cả gia đình Von Trapp đã quyết định phải xuất ngoại để trốn khỏi sự truy lùng của bọn tay sai nham hiểm. Và tiếng nói của họ là những lời động viên, cổ vũ tinh thần to lớn cho người dân nước Áo thân yêu. Họ đã hát, Đại Uý Von Trapp, Maria và 7 đứa trẻ đã hát lần cuối, tại sân khấu lớn của thành phố, với cả trái tim tự hào và nồng nhiệt nhất. “Họ không hát, mà là đang chiến đấu.” Tiếng hát trong trẻo, ngân vang, nồng ấm khơi dậy những ngọn lửa ái quốc cháy âm ỉ trong tâm tư của mỗi người dân Áo. Nét ngây thơ hồn nhiên trên những gương mặt trẻ thơ không hề biết đến đau thương, chiến tranh hay sợ hãi, khiến tiếng hát như trong vắt hơn, thánh thiện hơn. Và khi tiếng hát ngưng bặt, ánh sáng tắt dần, những thành viên gia đình Von Trapp không bao giờ xuất hiện nữa, âm hưởng của những tiếng hát thánh thót vui tươi ấy vẫn còn vang vọng đâu đó như những tiếng chuông, âm vang, ngân nga.

Những ca khúc đồng quê cổ điển như My favourite things, Do Re Mi, How do you solve a problem like Angenia, Rub my swollen parts, Edelweiss, … chắc chắn làm mê mẩn ngay cả những khán giả khó tính nhất. Từng nốt nhạc êm ái như gió như thơ, ca từ mộc mạc, trong sáng đến lạ thường mà cũng thật quyến rũ, ngọt lịm đến ngất ngây. “Cái âm của nhạc” trong phim chính là dư vị ngọt ngào, là niềm hạnh phúc chứa đựng đến trong từng nốt nhạc, trong từng cung bậc thăng trầm, bay bổng đó.

Julie Andrew không có vẻ đẹp kiêu sa đài cát, cô mộc mạc giản dị như chính nhân vật Maria vậy. Giọng hát trong trẻo, thánh thót của Julie như là chọn lựa duy nhất cho nhân vật Maria đáng yêu. Với vai diễn này, Julie được đề cử giải Oscar nữ DV chính xuất sắc nhất năm 1965. (Tiếc là năm đó 1 Julie khác, Julie Christie trong bộ phim Darling lại giành được chiến thắng) Dù sao thì trước đó 1 năm Julie Andrew cũng đã có trong tay tượng Oscar cho vai diễn Mary Poppins. Cô đúng là 1 ngôi sao sáng của nghệ thuật thứ 7.

Đại uý Von Trapp là 1 người đàn ông mạnh mẽ và uy quyền. Christopher Plummer đã thổi hồn vào nhân vật này hay đến nỗi Yul Brenner – người trước đó được ứng cử cho vai này đã thú nhận rằng: “Nếu là tôi, chắc chắn phim sẽ không hay đến thế được!”.

Và giải thưởng chính là bằng chứng xác thực nhất cho thành công rực rỡ của bộ phim với 5 giải Oscar năm 1996 (trong đó có giải cho đạo diễn xuất sắc nhất, âm thanh hay nhất, âm nhạc hay nhất, hình ảnh đẹp nhất), kèm thêm có 5 đề cử nữa cho nữ DV phụ xuất sắc nhất (Peggy Wood, trong vai Mẹ bề trên), chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất, trang phục đẹp nhất….Hơn nữa, Quả cầu vàng cùng năm cũng có phần thưởng xứng đáng cho phim với phim hay nhất, nữ DV chính xuất sắc nhất. Và cuối cùng The sound of music là 1 bộ phim âm nhạc hay nhất mà tôi đã từng được xem, hay đến trên cả tuyệt vời. Nào hãy cùng nhau hát lên để thấy cuộc sống này tươi đẹp và đáng yêu biết bao!

Let’s start at the very beginning, a very good place to start.

When you sing you begin with DO RE MI. DO RE MI.

DO RE MI. The first three notes just happen to be.

DO RE MI. DO RE MI. DO RE MI FA SOL LA SI.

DO, a deer, a female deer.

RE, a drop of golden sun.

MI, a name I call myself.

FA, a long long way to run.

SOL, a needle pulling thread.

LA, a note to follow SOL.

SI, a drink with jam and bread.

That will bring us back to DO.