Xem một pha hành động đẹp trên phim, khán giả thường xuýt xoa khen ngợi diễn viên chính, hoặc trầm trồ thán phục đạo diễn chỉ đạo cảnh quay đó, mấy ai biết đến những diễn viên cascadeur thực hiện những cảnh nguy hiểm.

Nghề cascaduer đã có mặt ở Việt Nam từ thời những bộ phim võ hiệp còn làm mưa làm gió như Thăng Long đệ nhất kiếm, Tây Sơn Hiệp Khách, Ngọc Trảng thần công…. Đây được xem là một nghề:

Gian khổ và nguy hiểm

Trong một bộ phim, đôi khi lao động của cascadeur còn cực gấp trăm lần diễn viên chính. Chuyện ngã tét đầu, gãy chân, bị phỏng, giãn dây chằng thì hầu như cascadeur nào cũng trải qua, còn chuyện trặc tay, trặc chân, sai khớp thì như… cơm bữa. Lúc tập dượt thì suôn sẻ, nhưng khi quay thật lại thường xảy ra những tình huống “không có trong kịch bản” và lúc đó chỉ cần một sơ suất nhỏ họ có thể mất mạng như chơi.

Lần đóng vai nhân vật cách mạng Lê Thị Riêng bị đốt cháy hai cánh tay trong chương trình sân khấu hóa ở Nhà Văn hóa Thanh niên TPHCM, nữ võ sĩ Thu Vân bị lửa đốt trụi lông mày, lông mi vì không lường trước được tình huống… gió bất ngờ đổi chiều. Anh Võ Văn Phúc từng bị dây cáp quấn ngang cổ đến nghẹt thở và rơi thẳng xuống vách đá khi thực hiện một cảnh đu dây tử thần. Nữ cascadeur Lưu Kim Loan đến bây giờ dù đã chữa trị gần 1 năm trời nhưng cô vẫn còn phải đi khập khiễng vì bị sai khớp chân lúc tập dượt cho cảnh cháy nổ trong bộ phim Người Mỹ trầm lặng.

Các cascadeur còn được mời đảm nhiệm luôn những vai quần chúng không tên, không thoại nhưng cần “đánh đấm” như: du đãng, kẻ cướp… “Tóm lại toàn những vai xấu, vai ác. May mắn có ngoại hình cao ráo, bảnh trai như anh Thế mới được vào vai công an, chiến sĩ” – anh Võ Văn Phúc cười thú thiệt. Trong phim, một số cascadeur toàn vào vai ác nhưng ở ngoài đời đôi khi họ lại trở thành… “anh hùng” giữa đời thường Phù Lợi đã nhiều lần bắt bọn cướp giật dây chuyền, hoặc Lê Công Thế 4 lần tay không bắt cướp, nhận được bằng khen cấp thành phố năm 1999.

Thù lao bọt bèo

Cascadeur là nghề nguy hiểm nhất thế giới, nhưng ở nước ta tiền bồi dưỡng cho các cascadeur hoàn toàn, không tương xứng với công sức của họ. Thù lao trung bình cho một cascadeur trong các phim gần đây như Người Bình Xuyên, Lục Vân Tiên… khoảng 200.000 đồng. Những pha phức tạp, nguy hiểm hơn như té ngựa (phim Sương gió biên thùy), té lộn ngược đầu từ ngọn cây dừa cao 15 m (phim Thơm râu rồng) thù lao từ 350.000 đồng đến 500.000 đồng. Tham gia video clip ca nhạc hoặc những bộ phim nước ngoài thì khá hơn, chẳng hạn Người Mỹ trầm lặng: 100 USD/người/ngày. Mức thù lao cao nhất từ trước đến nay cho một cascadeur VN thuộc về anh Hồ Thiện Hiếu: Chỉ một cảnh cháy trong phim Người thừa (Pháp) anh được trả 1.000 USD. Số tiền ấy thực sự chẳng đủ để thuốc men nếu chẳng may xảy ra tai nạn. Thế nên hầu hết các cascadeur Việt Nam đều xem đây chỉ là “nghề tay trái” bên cạnh công việc hàng ngày như: chiến sĩ công an, huấn luyện viên võ thuật, nhân viên bảo vệ…

Với những cascadeur không có “nghề tay trái”, thì cuộc sống khó khăn vô vàn, khác hẳn những khoảnh khắc hóa thân trên màn ảnh. Có so sánh với thù lao các “ngôi sao” điện ảnh (từ 8 triệu đến 10 triệu đồng/vai diễn) mới thấy xót xa cho nghề cascadeur…

HOW CAN I TELL HER ABOUT YOU

Topic

[chuotkhongduoiParticipant]

Những người hùng giấu mặt

Nhắc đến nghề cascadeur ở nước ta, khán giả không thể quên những cái tên: Lê Tiến Dũng, Lê Công Thế, Thu Vân, Lữ Đắc Long, Lưu Huỳnh Hải, Hồ Thiện Hiếu, Phù Lợi… Nhưng có lẽ người đi tiên phong trong nghề nguy hiểm này là anh Lê Công Thế (hiện là Phó Chủ nhiệm CLB Cascadeur). Năm 1990, sau khi đoạt Giải Kiện tướng Thể thao toàn thành, nhà sản xuất phim Lý Huỳnh nhờ anh thực hiện thay những pha đánh đấm trong bộ phim Thăng Long đệ nhất kiếm.

Anh Lê Công Thế nửa đùa nửa thật: Tôi mê phim từ nhỏ nhưng không có cơ hội thành diễn viên, nên được xuất hiện trên phim dù chỉ là đóng thế cũng là một công việc thú vị. Sau đó, hàng loạt các bộ phim cùng thể loại như Ngọc Trảng thần công, Tây Sơn hiệp khách, Lửa cháy thành Đại La… ra đời tạo nên một “làn sóng” phim võ hiệp, nhu cầu cascadeur trở nên cần thiết. Qua 12 năm hoạt động, số thành viên của CLB Cascadeur lên đến 100 người (40 người thường xuyên và 60 cộng tác viên). Thành viên nữ trong CLB trên dưới 10 người, nên chuyện cascadeur nam hóa trang thành nữ để “đúp” cho các vai người đẹp trong những pha hành động là chuyện “thường ngày ở huyện”.

Nghề… “hai không”

Nếu như các cascadeur nước ngoài được sự hỗ trợ của kỹ xảo, các phương tiện trang thiết bị bảo hộ hiện đại thì cascadeur VN hoàn toàn “tự thân vận động”, nhưng là nghề “hai không”: không trang, thiết bị hiện đại, không được bảo hiểm. Đến tận nơi tập luyện của CLB Cascadeur mới thấy thương và thán phục tinh thần lao động nhiệt tình, hết mình vì nghệ thuật của họ. Trời Sài Gòn buổi trưa nóng như thiêu đốt, vậy mà từ 12 giờ đến 14 giờ các ngày thứ hai, tư, sáu, hàng chục anh chị em trong CLB vẫn miệt mài đổ mồ hôi trên sàn tập để tập dượt những pha bay, nhảy, té, nhào lộn, đánh đấm… Nơi tập luyện chỉ là một căn phòng nhỏ ở CLB Hồ Xuân Hương mà CLB mượn tạm.

Trang thiết bị, dụng cụ vừa thiếu vừa cũ kỹ. Chiếc giường nhún sản xuất từ năm 1967 đến giờ vẫn chưa đủ tiền mua cái mới để thay, vì giá giường mới đến 2.500 USD/cái. Nệm hơi giá 100.000 USD/cái cũng không có, đành ghép tạm… hai tấm nệm thường xài đỡ. Cũng chỉ vì nghèo nên trong các cảnh quay cháy nổ, các cascadeur Việt Nam luôn sử dụng xăng thật thay cho hóa chất cháy và chỉ mặc đồ ướt bên trong thay vì thoa hóa chất chống cháy chuyên nghiệp. Anh Lê Tiến Dũng nhớ lại: “Lần quay cảnh cháy trong phim Người thừa ở Sapa, do ở nhiệt độ thấp nên hóa chất cháy thoa trên người diễn viên không phát huy tác dụng, đành dùng xăng tưới lên người để gây ép phê”. Nhưng thông thường “cái khó ló cái khôn”, sau nhiều lần tham gia với các đoàn làm phim nước ngoài, anh Lê Công Thế đã tự mày mò chế ra hóa chất chống cháy giá rẻ, một thùng 20 kg chỉ tốn 2 triệu đồng, trong khi giá thùng ngoại đến 2.000 USD/thùng 20 kg.

Thầm lặng chịu đựng

Muốn phát triển, điện ảnh Việt Nam nhất thiết không thể thiếu đội ngũ cascadeur. Có thể nói không ngoa rằng cascadeur là những “người hùng” giấu mặt trên màn ảnh. Thế nhưng ngoài đời những “người hùng” đó vẫn chưa có được một chính sách đãi ngộ xứng đáng. Họ vẫn phải đối diện với cuộc sống mưu sinh đầy lo toan và vẫn tiếp tục cống hiến hết sức mình cho điện ảnh nước nhà trên tinh thần hoàn toàn tự nguyện mà không được hưởng một chế độ bảo hiểm, đãi ngộ nào từ Nhà nước, đoàn làm phim hay chính sách hỗ trợ nào từ Hội Điện ảnh TPHCM. Ngay với các liên hoan phim trong nước cũng không có giải thưởng nào dành cho đội ngũ này…

HOW CAN I TELL HER ABOUT YOU

[adminKeymaster]

Thật sự biết đây là một nghề bạc bẽo nhưng HL không ngờ nó lại ở mức độ như vậy.
***************

Happy lady-đọc kỹ hướng dẫn và bảo đảm miễn dịch trước khi làm wen

[adminKeymaster]

ở nước ngoài thì lương khấm khá hơn nhiều nhưng những pha nguy hiểm cũng không phải là đỡ hơn…đọc xong bài viết của anh chuot biết thêm được nhiều điều quá….
Never Again

[minhhuyxxxParticipant]

Cascadeur giống như những người bán mạng rồi,vậy mà thù lao có khi chỉ 200.000??Chuyện khó tin mà cũng thật đáng buồn! Chẳng trách….
Hội trưởng hội Bảo vệ member mới

[adminKeymaster]

Ngoài trình độ võ thuật của các Stunt (sài ngôn ngữ của tụi Mỹ cho nó gọn), DY tôi còn thích trình độ… đua xe của họ, mê nhất là mấy màn biểu diễn phóng xe, bốc đầu xe… DY rất thích cảnh một Stunt của VN vừa chạy chiếc Honda 67 nằm ngửa lưng, buông tay lái, còn 2 tay thì giữ khẩu súng bắn ì xèo!! Hình như là trong fin Lệnh Truy Nã thì phải. Xem đoạn quảng cáo fin này đã lâu lắm rồi nhưng vẫn nhớ pha hành động quá ư là “chiến” đó!…

DY tui thích dân “Cas” lắm. Những màn mà họ biểu diễn trừ màn… tự thiêu ra (vì tôi ko thích cái này) thì màn nào cũng đặc sắc cả. Họ giấu mặt ư ??!! DY nghĩ rằng họ bị người ta (đạo diễn, dv chính) che mất đi vai trò thì đúng hơn. Việc được mọi người biết tới và ghi nhận đóng góp luôn là mơ ước của họ mà! Làm sao lại cố tình giấu mặt được.

Theo tôi, Cascadeur là những “người hùng bị che mất mặt” một cách phủ phàng!!

Ta yêu em “mù loà”

Như Adam ngù ngờ…

yêu Eva khù khờ…!

[Author]

Replies